Ενθαρρυντικά Παραδείγματα και Καλές Πρακτικές
Συνεταιρισμός βιωσιμότητας του νησιού Culatra
(C-COOP)
Πληροφορίες
Η C-COOP ιδρύθηκε το 2022 από τους ντόπιους της αλιευτικής κοινότητας Culatra στο νησί Culatra. Η C-COOP είναι το αποτέλεσμα της πρόθεσης ορισμένων κατοίκων να προετοιμάσουν το μέλλον των επόμενων γενεών και, ταυτόχρονα, να υπερασπιστούν τη διατήρηση της ταυτότητας της αλιευτικής κοινότητάς τους. Χρησιμεύει ως φορέας προώθησης του πιλοτικού σχεδίου της Κοινότητας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που απορρέει από την πρωτοβουλία «Culatra 2030 – Αειφόρος Ενεργειακή Κοινότητα», η οποία έχει ως στόχο να δώσει ένα νομικό και διοικητικό πλαίσιο στην ενεργειακή κοινότητα του νησιού.
Hover to read in light mode.
Στόχος
Η ηλεκτροδότηση της Culatra γίνεται μέσω ενός υποβρύχιου ηλεκτρικού καλωδίου μέσης τάσης που είναι επιρρεπής σε βλάβες, γεγονός που προκαλεί πολλές διακοπές ρεύματος στο νησί. Η αποστολή και το όραμα τόσο της Culatra2030 όσο και της C-COOP είναι να δημιουργήσουν μια αποκεντρωμένη αγορά ενέργειας και, κατά συνέπεια, ένα ενιαίο κοινοτικό πνεύμα που θα ενδυναμώσει τον πληθυσμό του νησιού Culatra. Ο στόχος του C-COOP θα επιτευχθεί επιτευχθεί με την εφαρμογή ενός συμμετοχικού οικονομικού μοντέλου, το οποίο επιτρέπει τόσο την κατανομή του κόστους όσο και του εισοδήματος που προκύπτει από την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, υποστηρίζοντας έτσι τη συμμετοχή της κοινότητας.
Δραστηριότητες
Η Κοινότητα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Culatra διαθέτει σήμερα πέντε εγκαταστάσεις παραγωγής μέσω φωτοβολταϊκών που βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία του ηλεκτρικού δικτύου χαμηλής τάσης του νησιού, μια μονάδα αποθήκευσης ενέργειας, ένα κοινοτικό ηλιακό σκάφος στην υπηρεσία των ψαράδων και μερικά ηλεκτρικά οχήματα για οικιακή χρήση, που καλύπτουν συνολικά περίπου το 28% των ενεργειακών αναγκών του νησιού.
Η C-COOP είναι ο φορέας διαχείρισης και ως εκ τούτου, ο κύριος υπεύθυνος για τον διαμοιρασμό της ενέργειας που παράγεται από τις πέντε φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις παραγωγής μεταξύ των διαφόρων κατοικιών και των μικρών επιχειρήσεων, μέσω του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλής τάσης. Για το σκοπό αυτό, η ενέργεια που παράγεται από την κοινότητα θα αφαιρείται από την κατανάλωση που μετράται στους μετρητές των μελών του συνεταιρισμού, τα οποία θα γίνουν αυτοπαραγωγοί.
Σε αυτό το στάδιο, οι συμμετέχοντες καταναλωτές συμπεριλαμβάνουν δύο μίνι μάρκετ, δύο εστιατόρια, το δημοτικό σχολείο, το κοινωνικό κέντρο, τη ζώνη εργασίας της αλιείας, τα κέντρα εξυπηρέτησης (την έδρα του Clube União Culatrense, την έδρα του Συλλόγου των κατοίκων του νησιού Culatra, την αντιπροσωπεία της Ενοριακής Ένωσης του Φάρο και τον σταθμό τηλεϊατρικής) και δεκαέξι κατοικίες.
Η Ενεργειακή Κοινότητα θα υποστηρίξει ερευνητικές δραστηριότητες που θα επιτρέψουν την εφαρμογή νέων μορφών διαχείρισης της κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, (που θα καταστήσουν δυνατό τον έλεγχο της κατανάλωσης των μελών της, ενσωματώνοντας την πρόβλεψη της ζήτησης και την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς του υφιστάμενου δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας)- ενώ παράλληλα θα εφαρμόσει ένα μοντέλο συμμετοχικής οικονομίας, (που επιτρέπει την κατανομή του κόστους και των κερδών από την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές), και θα υποστηρίξει τη συμμετοχή της κοινότητας και τις επενδύσεις σε νέο εξοπλισμό και την εφαρμογή ενός έξυπνου συστήματος φόρτισης ηλεκτρικών σκαφών, που θα μπορεί να ελέγχει τη φόρτιση ανάλογα με την παραγωγή, να σέβεται τις προτιμήσεις των χρηστών και να μεγιστοποιεί την αυτοκατανάλωση ενέργειας.
Χαρακτηριστική καλή πρακτική
Η συμμετοχή της κοινότητας τονίστηκε ως κρίσιμη συνιστώσα της διαδικασίας οργάνωσης της Culatra σε μια κοινότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της συμμετοχής των ντόπιων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Σε συνεργασία με την ένωση κατοίκων του νησιού Culatra (AMIC), το Πανεπιστήμιο του Algarve, την οργάνωση MakeItBetter και την τοπική και εθνική κυβέρνηση ξεκίνησαν μια διαδικασία συμμετοχικής διάγνωσης κατά την οποία οι ενδιαφερόμενοι του νησιού συναποφάσισαν για ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης για τη συμμετοχική διερεύνηση των μεταβατικών διαδρομών και των κατάλληλων λύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος του νησιού.
Εμπόδια και αντιμετώπιση
Η Ilha da Culatra (Νήσος Culatra) είναι ένα αμμώδες νησί που βρίσκεται ακριβώς νότια των πόλεων Olhão και Faro στην Πορτογαλία. Το νησί αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Ria Formosa και ως εκ τούτου πρέπει να ακολουθεί αυστηρούς κανόνες για την ανάπτυξή του. Καθώς η Culatra αποτελεί μέρος ενός εθνικού πάρκου, αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στους τομείς της διαχείρισης αποβλήτων, της ενεργειακής ασφάλειας και της ανθρώπινης πίεσης στους φυσικούς οικοτόπους κατά τη διάρκεια της υψηλής τουριστικής περιόδου. Έχοντας επίγνωση των ευκαιριών καθαρής ενέργειας στην Culatra, η τοπική κοινότητα αποφάσισε να πάρει το μέλλον της στα χέρια της και να συνεργαστεί με το Πανεπιστήμιο του Algarve, για να σχεδιάσει έναν οδικό χάρτη και να εφαρμόσει ένα πλαίσιο μετάβασης στην καθαρή ενέργεια στο νησί. Κοινός τους στόχος είναι να μετατρέψουν την Culatra στην πρώτη πορτογαλική καθαρή νησιωτική κοινότητα.
Οφέλη για τα άτομα που συμμετέχουν
Τα άτομα που συμμετέχουν στην ενεργειακή κοινότητα του νησιού θα είναι σε θέση να παράγουν, να καταναλώνουν και να μοιράζονται τη δική τους ενέργεια, μειώνοντας παράλληλα το κόστος του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος και επενδύοντας στην αύξηση της παραγωγής ηλιακής ενέργειας για την επίτευξη της ενεργειακής αυτάρκειας του νησιού.